Giữa guồng quay hối hả của cuộc sống hiện đại, đôi khi khiến con người ta quên mất rằng sự tĩnh tại lại chính là một trạng thái đáng khao khát. Tư thế Hoa sen – Padmasana – không chỉ là hình ảnh quen thuộc trong thiền định, mà còn là cánh cửa dẫn lối ta trở về với cội nguồn của chính mình. Đó là nơi hơi thở trở nên sâu sắc, tâm trí lắng dịu, và sự hiện diện trở nên trọn vẹn. Chính vì vậy, trong bài viết này, TPY sẽ cùng bạn khám phá tư thế này nhé!
Tư thế Hoa sen là gì?
Có thể nói, khi tâm trí cần một điểm tựa an nhiên, Padmasana xuất hiện như một lời mời gọi để bạn trở về bên trong. Không đơn giản chỉ là một tư thế ngồi, mà đó như một trạng thái hiện hữu đầy tỉnh thức.
Tư thế Hoa sen (Padmasana) là một tư thế ngồi thiền truyền thống, được xem là hình mẫu của sự tĩnh lặng nội tâm trong yoga.
Nguồn gốc và ý nghĩa của tư thế Hoa sen
Ẩn sâu trong nền văn hóa phương Đông, hình ảnh hoa sen vươn lên khỏi bùn lầy để nở rộ thuần khiết đã trở thành biểu tượng cho hành trình khai mở tâm linh. Bắt nguồn từ đó, Padmasana lần lượt xuất hiện trong nhiều trường phái yoga, thiền định và nối bật nhất trong nghệ thuật Hindu(Ấn Độ giáo), Phật giáo.
Mang hình tượng hoa Sen – Một biểu tượng của sự thanh khiết, giải thoát và khai mở nội tâm. Khi tiến vào tư thế Padmasana là bạn đang thiết lập một nền tảng vững vàng cho hít thở, thiền định và chân quán.
Lợi ích của tư thế Hoa sen
Cơ thể tiến vào trạng thái lặng yên, hơi thở trở nên đều đặn đưa tâm trí về trạng thái tĩnh tại, đó là lúc Padmasana phát huy công năng sâu sắc nhất của mình. Những lợi ích được biết đến là đặc biệt nhất có thể kể đến như:
Tăng khả năng tập trung và ổn định tâm trí
Khi giữ cơ thể bất động trong Padmasana sẽ giúp người tập hạn chế kích thích ngoại vi, tiền đề để tạo điều kiện lý tưởng giúp mang tâm trí quay về với hiện tại từ đó giúp tăng khả năng tập trung và duy trì sự ổn định tâm trí.
Hỗ trợ hệ hô hấp và tuần hoàn
Khi thực hiện tư thế hoa sen đúng kỹ thuật sẽ giúp đưa cơ thể về đúng trục đồng thời giúp thả lỏng vai ngực, và hơi thở trở nên sâu và đều là cách giúp cải thiện quá trình oxy hóa và tăng cường tuần hoàn máu.
Kích hoạt năng lượng (chakra), đặc biệt là Root Chakra (Muladhara)
Thế ngồi vững vàng trong sẽ giúp định tâm đồng thời đánh thức phần năng lượng gốc Muladhara, từ đó giúp nuôi dưỡng sự ổn định trong nội tâm.
Kích thích cột sống thẳng, giúp lưu thông khí huyết
Việc giữ lưng thẳng trong một khoảng thời gian sẽ giúp năng lượng (prana) di chuyển thuận lợi trong cơ thể, đồng thời đây cũng là tư thế giúp giảm áp lực lên đốt sống.
Tăng tự nhận thức và khả năng thiền định
Sự kết hợp giữa sự tĩnh tại cơ thể và dòng thở chánh niệm khi tiến vào tư thế sẽ giúp bạn mở rộng không gian quan sát bên trong, dẫn đến sự tỉnh thức sâu sắc.
Hướng dẫn chi tiết tư thế Hoa sen (Padmasana)
Được đánh giá là một tư thế mang nhiều ý nghĩa và lợi ích về cả thế chất lẫn tâm trí. Bên trong sự đơn giản của Padmasana còn ẩn chứa chiều sâu của sự tỉnh thức. Và khi bạn thực hành đúng kỹ thuật, bạn sẽ có thể kết nối sâu hơn với cơ thể và hơi thở. Nếu bạn chưa nắm được kỹ thuật thực hiện, dưới đây là hướng dẫn, hãy thử và cảm nhận nhé!
Đặc điểm cần lưu ý khi thực hiện: Để có một tư thế đúng!
- Chân trái đặt trên đùi phải, chân phải trên đùi trái
- Bố mông đặt vững trên thảm, cột sống thẳng
- Tay đặt trên gối, lòng bàn tay hướng lên, mudra tự chọn
Hướng dẫn thực hiện:
Để có một tư thế đúng và chuẩn từng bước, hãy kết hợp những hướng dẫn chi tiết dưới đây và chú ý những lưu ý khi thực hiện nhé!
- Ngồi xuống thảm, duỗi chân trước
- Co chân trái, đặt bàn chân lên đùi phải
- Co chân phải, đặt bàn chân lên đùi trái
- Điều chỉnh cột sống thẳng, thả lỏng vai, thả lỏng khuôn mặt
- Giữ tư thế từ 1–20 phút tùy mức độ.
Một số biến thể của tư thế Hoa sen và hướng dẫn thực hiện
Một điều chắc chắn rằng, không phải ai cũng có thể đi vào sự tĩnh tại ngay lần đầu tiên tiếp cận với tư thế Padmasana. Và để giải quyết điều này, những biến thể chính là nhịp cầu giúp người thực hành đến gần hơn với cốt lõi của tư thế – với ưu điểm mang đến sự vững chãi và thoải mái trong thân thể khi thực hiện. Dưới đây là những biến thế đó:
Ardha Padmasana (Bán Hoa sen)
Là biến thể gần nhất với tư thế hoa sen gốc, để thực hiện tư thế bán hoa sen, hãy lần lượt thực hiện theo thứ tự sau:
- Các bước đầu vẫn giống như tư thế gốc
- Tư thế này chỉ đặt một chân (trái hoặc phải) lên đùi đối diện, chân còn lại đặt bên dưới.
Tư thế này thường được sử dụng cho những người mới và những người có hông và gối chưa linh hoạt. Quan trọng nhất là cột sống vẫn giữ thẳng, và trọng tâm đặt đều.
Siddhasana (Tư thế Hiền nhân)
Cũng là một biến thế lấy tư thế Hoa sen gốc làm khung chính với một gót chân đặt sát đáy chậu, chân còn lại đặt phía trước chồng lên, và không cần bắt chéo cao.
Ưu điểm của tư thế này là tạo cảm giác thoải mái cho người mới bắt đầu, quan trong nhất là vẫn giữ được trục thẳng cột sống.
Sukhasana (Tư thế ngồi thoải mái)
Đây là biến thể xa nhất của tư thế Hoa sen gốc nhưng vẫn được đánh giá là tư thế đủ tạo nên hiệu quả và nó phù hợp cho người mới tập, thiền ngắn hoặc khi cơ thể mệt mỏi, các bước thực hiện:
- Hai chân bắt chéo đơn giản phía trước, không đặt lên đùi.
Một số lưu ý khi thực hành biến thể
- Luôn làm nóng vùng hông, đầu gối trước khi vào tư thế
- Không ép gối hoặc cố gắng nếu thấy đau
- Dùng gối nâng mông hoặc chăn để hỗ trợ
Những lưu ý khi thực hành tư thế
Sai lầm của những ai khi thực hiện tư thế là hiểu sai về nó. Bạn phải hiểu rằng, tĩnh lặng không đồng nghĩa với sự bất động cứng nhắc. Động tác chỉ là các để bạn lắng nghe cơ thể như một phần thiết yếu trong hành trình thực hành Padmasana. Thế cho nên, hãy chú ý:
- Không cố ép chân theo thế: Tốt nhất bạn nên luyện tập linh hoạt hông và khớp gối trước khi ngồi Padmasana.
- Lựa chọn biến thể phủ hợp: Nếu chưa thoải mái, có thể bắt đầu với Ardha Padmasana (tư thế bán hoa sen)
- Hỗ trợ thêm dụng cụ: Nếu được, hãy dùng gối thiền hoặc chăn mỏng dưới gối và hông để hỗ trợ.
Tâm quan trọng của Padmasana trong Thiền và pranayama
Việc giữ cho thân thể bất động là tiền đề giúp đưa hơi thở và tâm trí trở về dòng chảy hiện tại. Và đâu đó, trong không gian yên tĩnh của tư thế Hoa sen, ta như đang tìm lại sự minh triết từ chính nội tâm mỗi người.
Như một nền tảng để thực hành pranayama (hít thở), thiền minh sát hoặc thiền mantra, các tư thế Padmasana giúp ổn định thân tánh và dễ dàng đi sâu vào trạng thái quan sát, buông xả.
Tổng kết
Không biết các bạn như thế nào nhưng tại TPY, mỗi lần ngồi xuống trong tư thế Padmasana ví như một lần trao cơ hội cho thân tâm được trở về trạng thái quân bình sâu sắc. Tư thế Hoa sen không chỉ là một tư thế về hình thể, mà còn là biểu tượng của sự thanh tịnh, tự do và tỉnh thức.
Hãy cùng Học viện Yoga Quốc tế TPY thực hành Padmasana mỗi ngày, dù chỉ vài phút, để cảm nhận sự lặng yên được gieo mầm từ từng nhịp thở.
