Hơi thở được xem là cầu nối giữa Thân – Tâm Trí, nó đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát trạng thái tinh thần và thể chất. Trong yoga, hơi thở mang một tầm quan trọng rất lớn, tuy nhiên điều này lại không được mấy ai quan tâm, đặt biệt là những người mới.Vậy hơi thở với yoga có những mối liên quan nào? Thực hành thở khi tập yoga sao cho đúng? Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, mời bạn cùng TPY tìm hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của hơi thở trong yoga cùng một số bài tập thở giúp bạn nâng cao hiệu quả luyện tập của mình nhé.
Hơi thở trong Yoga là gì?
Hơi thở trong yoga còn có tên gọi là “Pranayama“, từ ngữ này xuất phát từ tiếng Phạn, trong đó gồm có “Prana” mang nghĩa là năng lượng sống và “Yama” có nghĩa là kiểm soát. Pranayama hiểu nôm na là nghệ thuật kiểm soát hơi thở, giúp điều hòa dòng năng lượng bên trong cơ thể, từ đó giúp cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần.
Không đơn giản chỉ là việc hít thở đơn thuần, các bài tập thở trong yoga còn có sự kết hợp giữa nhịp độ, sự tập trung và ý thức về hơi thở trong quá trình thực hiện.
Tầm quan trọng của hơi thở trong yoga
Như đã nói đến ở trên, hơi thở là một trong những điểm mấu chốt giúp kiểm soát và điều hòa những năng lượng vốn có trong cơ thể đồng thời giúp tăng cường sự tập trung từ đó mang đến nhiều lợi ích quan trọng, có thể kể đến như
Giúp điều hòa cơ thể
Hơi thở đóng vai trò then chốt trong việc điều hòa cơ thể, giúp cân bằng giữa hệ thần kinh giao cảm và phó giao cảm bên trong. Khi thực hiện những bài tập thở chậm và sâu, cơ thể sẽ thư giãn, giúp giảm căng thẳng và tăng cường khả năng phục hồi.
Điều này đặt biệt hữu ích khi kết hợp tập luyện, giúp người tập yoga duy trì sự dẻo dai, linh hoạt và kiểm soát tốt hơn các chuyển động của cơ thể.
Tốt cho tuần hoàn máu
Việc thực hiện các bài tập thở trong yoga một cách thường xuyên sẽ giúp tăng cường lượng oxy được hấp thụ vào máu được đẩy lên cao góp phần cải thiện quá trình lưu thông máu cũng như tăng cường chức năng của hệ tim mạch.
Hơi thở sâu sẽ giúp mở rộng dung tích hai lá phổi, giúp tăng cường trao đổi khí và giúp cơ thể loại bỏ độc tố hiệu quả hơn.
Tăng cường khả năng tập trung và ghi nhớ
Hơi thở được cho là có mối liên hệ vô cùng mật thiết với não bộ. Khi thở chậm rãi và có kiểm soát, lượng oxy lên não cũng được cung cấp đầy đủ và liên tục, việc này giúp cải thiện trí nhớ, tăng cường khả năng tập trung và giảm stress hiệu quả.
Đây cũng là lý do vì sao nhiều người hiện nay chọn tìm đến các phương pháp hay các lớp thực hành thiền và yoga để tăng cường hiệu suất làm việc và học tập thông qua điều hòa hơi thở.
Giải pháp cân bằng cảm xúc hiệu quả
Việc hiều hòa điều hòa hơi thở giúp bản thân kiểm soát cảm xúc tốt hơn đồng thời giảm thiểu đáng kể các trạng thái lo âu, căng thẳng. Khi bạn tập thở có ý thức, hệ thần kinh sẽ trở nên ổn định hơn, theo đó, bạn cũng sẽ giữ được sự bình tĩnh, lạc quan và đặc biệt là kiểm soát tốt cảm xúc của mình trong mọi tình huống.
Bài tập điều hòa hơi thở trong Yoga
Nói về định nghĩa cũng như lợi ích rồi, vậy mình tiến vào phần bài tập nhé! Dưới đây xin gửi đến bạn một số bài tập thở phổ biến của giới tập Yoga giúp tăng cường sức khỏe và cải thiện tâm trí đặc biệt hiệu quả khi tập kết hợp yoga.
Bài tập thở mũi Nadi Shodhana
Nadi Shodhana, hay còn gọi là thở luân phiên qua mũi, là một kỹ thuật thở giúp thanh lọc hệ thống năng lượng trong cơ thể. Bài tập sẽ giúp bạn cân bằng giữa hai bán cầu não giúp bạn giảm stress và cải thiện khả năng tập trung hiệu quả.
Hưỡng dẫn thực hiện:
- Bước 1: Giữ ngồi thoải mái ở tư thế thiền, lưng thẳng.
- Bước 2: Tiến hành dùng ngón tay cái bịt lỗ mũi phải, hít vào bằng mũi trái.
- Bước 3: Kế tiếp, dùng ngón áp út bịt lỗ mũi trái, thở ra bằng mũi phải.
Cứ như thế, tiếp tục luân phiên trong 5-10 phút.
Bài tập thở mũi Nadi Shodhana
Bài tập thở sâu
Thở sâu giúp cung cấp lượng oxy tối đa cho phổi giúp mở rộng tăng cường dung tích phổi. Việc này giúp cải thiện chức năng hô hấp hiệu quả đồng thời tăng cường sự thư giãn.
Hưỡng dẫn thực hiện:
- Bước 1: Giữ cơ thể trong tư thế ngồi hoặc nằm xuống trong tư thế thư giãn.
- Bước 2: Hít một hơi sâu vào bằng mũi đồng thời cảm nhận không khí đi xuống bụng.
- Bước 3: Giữ hơi trong vài giây, sau đó thở ra từ từ bằng mũi.
Cứ như thế, tiếp tục luân phiên trong 5-10 phút.
Bài tập thở Yoga Kapalbhati
Kapalbhati là một trong những bài tập thở mạnh mẽ với công dụng giúp làm sạch phổi và kích thích hệ tiêu hóa.
Hưỡng dẫn thực hiện:
- Bước 1: Tư thế ngồi thẳng lưng trong tư thế thiền.
- Bước 2: Hít hơi vào sâu bằng mũi.
- Bước 3: Thở ra thật mạnh và nhanh bằng mũi, tập trung co thắt cơ bụng.
Lặp lại liên tục bài tập trong 1-2 phút.
Bài tập thở Bhramari Pranayama
Bhramari Pranayama, hay còn gọi là thở ong kêu, phương pháp này có tác dụng giúp làm dịu tâm trí và giảm căng thẳng, stress.
Hưỡng dẫn thực hiện:
- Bước 1: Ngồi tư thế thoải mái, giữ cho cột sống luôn thẳng.
- Bước 2: Hít vào thật sâu bằng mũi.
- Bước 3: Khi thở ra, cố gắng tạo ra âm thanh “hmmm” như tiếng ong kêu.
Cứ như thế lặp lại động tác từ 5-10 lần.
Lưu ý khi thực hành các kiểu thở trong yoga
Để phương pháp thở luôn đạt hiệu quả tốt nhất, việc cần làm là phải đảm bảo đáp ứng đầy đủ nhiều yếu tố. Chính vì vậy, sau đây là một số lưu ý để mọi người có thể linh động sắp xếp.
- Hãy thực hành thở trong một không gian đảm bảo. Nơi thực hành phải thoáng đãng, tránh những nơi môi trường ô nhiễm.
- Nên tiến hành thực hiện khi bụng rỗng (đói) hoặc ít nhất là 2 giờ sau bữa ăn.
- Giữ tư thế đúng, cột sống thẳng với mục đích tối ưu hóa việc trao đổi khí.
- Nếu trong quá trình tập luyện mà cảm thấy chóng mặt hoặc khó chịu, tốt nhất hãy dừng lại và nghỉ ngơi vì có thể là cơ thể đang lên tiếng.
- Luôn bắt đầu với việc giữ hơi thở chậm, không nên cưỡng ép bản thân phải thở quá mạnh hoặc nhanh.
Tổng kết
Điều hòa hơi thở trong yoga không chỉ là một phần quan trọng trong việc luyện tập mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe thể chất và tinh thần. Từ việc cải thiện lưu thông máu, tăng cường khả năng tập trung đến cân bằng cảm xúc, các bài tập thở giúp bạn tận dụng tối đa lợi ích của yoga. Hãy dành thời gian thực hành mỗi ngày để cảm nhận sự thay đổi tích cực từ hơi thở của chính bạn.
Nếu bạn không có thời gian để đến các lớp chuyên nghiệp, sắp tới tại TPY, một chương trình Workshop Online mang tên Thiền – Thở chắc chắn sẽ là chương trình phù hợp dành cho bạn. Hãy đăng ký trải nghiệm thử nhé – Hoàn toàn miễn phí! Mong sẽ gặp bạn tại Workshop. Link: Chương trình Yoga Qnline
