Thiền định được biết đến là một trong những phương pháp giúp bạn tìm thấy sự bình an trong tâm trí cùng nhiều lợi ích khoa học cho sức khỏe cả thể chất lẫn tinh thần. Với việc thiền hành đúng phương pháp, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát căng thẳng, cải thiện giấc ngủ, tăng cường sự tập trung và nâng cao chất lượng cuộc sống. Bài viết này, hãy cùng TPY Academy khám phá sâu hơn về thiền định cũng như những lợi ích nó mang lại trong cuộc sống.
Thiền định là gì?
Thiền định là một phương pháp thực hành thiên về việc tập trung tâm trí vào một đối tượng, suy nghĩ hoặc một trạng thái ý thức để đạt được sự bình an nội tâm và nâng cao nhận thức. Là một phương pháp xuất hiện rất lâu và có bắt nguồn từ các truyền thống tâm linh phương Đông.
Ngày nay, việc thiền hành đã dần phát triển và trở thành một trong những phương pháp được khoa học chứng minh và áp dụng rộng rãi bởi nhiều lợi ích to lớn trong việc cải thiện sức khỏe thể chất lẫn tinh thần.
Lợi ích của thiền định đối với sức khỏe
Như đã giới thiệu, hiện tại, việc Thiền định không còn nằm trong vấn đề tâm linh mà Thiền còn được biết đến là phương pháp mang lại sự thư thái cùng nhiều lợi ích khoa học đã được chứng minh.
Cụ thể hơn, dưới đây là một vài trong nhiều tác động tích cực về nhiều mặt mà thiền mang lại cho sức khỏe con người.
Thiền định cải thiện sức khỏe thể chất
Ngoài việc giúp tâm trí thư giãn, thiền định còn có nhiều tác động trực tiếp đến cơ thể. Từ đó, việc thiền sẽ giúp người tập cải thiện được nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau.
Giảm, điều hòa huyết áp:
Thiền là cách giúp thư giãn hệ thần kinh, giảm căng thẳng hữu hiệu từ đó giúp làm hạ huyết áp một cách an toàn hiệu quả.
Giúp kiểm soát cơn đau:
Một số các nghiên cứu về thiền đinh đã chỉ ra rằng phương pháp này có thể giúp làm giảm cường độ cơn đau, và đặc biệt, phương pháp này cũng hữu hiệu ở những người mắc bệnh mãn tính.
Tốt cho hệ tiêu hóa:
Khi tiến vào trạng thái thiền, cơ thể sẽ bước vào trạng thái thư giãn. Việc này sẽ kích thích trực tiếp đến hệ thần kinh phó giao cảm, từ đó hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.
Ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến hô hấp:
Việc thiền hành là phương pháp có liên quan trực tiếp đến hơi thở. Việc tập trung vào hơi thở có tác dụng giúp phổi hoạt động hiệu quả, từ đó giúp cải thiện chức năng và ngăn ngừa các vấn đề về hô hấp.
Thiền định giúp ổn định tâm trí
Thiền là một phương pháp đa công dụng, nó không chỉ giúp ích cho cơ thể mà đây còn là phương pháp tuyệt vời giúp cải thiện các vấn đề liên quan đến sức khỏe tinh thần.
Giảm và kiểm soát căng thẳng:
Thiền định là cách giúp cơ thể ức chế giảm tiết cortisol (một loại hormone gây căng thẳng), đây là lý do việc thiền sẽ giúp bạn cảm thấy bình tĩnh hơn.
Kiểm soát lo âu:
Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng việc thiền giúp giảm thiểu mức độ lo âu và điều hòa các triệu chứng rối loạn căng thẳng.
Cải thiện giấc ngủ:
Thực hành thiền là phương pháp giúp thư giãn tâm trí, từ đó giảm chứng mất ngủ và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Tăng cường sức khỏe cảm xúc:
Thiền giúp phát triển tư duy tích cực, tăng cường sự hài lòng và hạnh phúc.
Tăng nhận thức về bản thân:
Thiền và tĩnh tâm giúp bạn nhận thức và hiểu rõ bản thân mình hơn. Đây cũng là cách hiệu quả giúp tăng khả năng kiểm soát cảm xúc.
Tăng thời gian chú ý:
Thiền là cách giúp tăng cường sự tập trung và cải thiện trí nhớ hiệu quả.
Thiền định và những giá trị cộng đồng
Không chỉ mang lại lợi ích cá nhân, thiền định còn có những tác động mang tính tích cực đến xã hội và cộng đồng với nhiều ứng dụng:
Cải thiện chứng mất trí ở người già:
Thiền là giải pháp giúp duy trì sức khỏe não bộ, chính vì vậy, việc tập trung thiền hành được cho là có ích trong việc giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến trí nhớ, đặc biệt là ở người lớn tuổi
Phát triển nhân cách tốt – Tấm lòng tốt:
Thiền từ bi là phương pháp giúp con người xây dựng và phát triển lòng trắc ẩn và sự thấu hiểu sâu sắc đối với những người, sự vật xung quanh, để họ nhìn nhận thế giới này với những sự tốt đẹp, xây dựng tấm lòng thiện lương.
Hỗ trợ cai nghiện:
Khoa học đã chứng minh, một số phương pháp thiền mang đến hiệu quả tích cực đối với những người nghiện, thiền giúp họ giảm ham muốn và giúp tăng khả năng tự kiểm soát các hành vi gây nghiện bùng phát.
Các tư thế thiền định được áp dụng phổ biến
Có thể nói, các tư thế thiền định là một trong những yêu cầu cần thiết phải được đảm bảo khi tiến hành thiền. Tư thế sẽ đóng vai trò quan trọng giúp giữ cơ thể ổn định và tập trung hơn. Vì vậy, hãy tìm hiểu thật kỹ và lựa chọn tư thế nào phù hợp với bản thân. Dưới đây là một số tư thế thiền phổ biến nhất:
Tư thế kiết già (Padmasana):
Padmasana là một trong những tư thế thiền lý tưởng nhất. Tư thế này được xem là có công dụng giúp giữ cơ thể ổn định, tạo sự thăng bằng và hỗ trợ việc tập trung tâm trí hiệu quả.
Cách thực hiện
- Ngồi thẳng lưng trên thảm hoặc đệm, hai chân duỗi thẳng.
- Gập chân phải và đặt bàn chân phải lên đùi trái, sao cho gót chân chạm sát phần bụng dưới.
- Gập chân trái và đặt bàn chân trái lên đùi phải, tương tự như chân phải.
- Hai đầu gối chạm sàn, giữ lưng thẳng và thư giãn vai.
- Đặt hai tay lên đầu gối theo ấn Jnana Mudra (ngón cái và ngón trỏ chạm nhau, các ngón còn lại duỗi nhẹ) hoặc đặt tay trong lòng theo ấn Dhyana Mudra.
Nhắm mắt, tập trung vào hơi thở và duy trì tư thế trong thời gian phù hợp.
Tư thế bán kiết già (Ardha Padmasana):
Ardha Padmasana tương tự tư thế kiết già nhưng đơn giản hơn, tư thế này đặc biệt hợp cho những người mới tập hoặc những người có hông và đầu gối chưa có sự linh hoạt.
Cách thực hiện
- Ngồi thẳng lưng trên thảm hoặc đệm, hai chân duỗi thẳng.
- Gập chân phải và đặt bàn chân phải lên đùi trái, sao cho gót chân hướng về phía bụng dưới.
- Chân trái để dưới, đặt thoải mái trên sàn.
- Hai đầu gối hướng xuống sàn, lưng giữ thẳng và thả lỏng vai.
- Đặt hai tay lên đầu gối theo ấn Jnana Mudra hoặc Dhyana Mudra.
Nhắm mắt, tập trung vào hơi thở và duy trì tư thế trong thời gian phù hợp.
Tư thế ngồi xếp bằng (Sukhasana):
Là một trong những tư thế thiền đơn giản và dễ thực hiện nhất, Sukhasana thường được những người mới bắt đầu lựa chọn. Bắt nguồn từ tên gọi “Sukhasana” xuất phát từ tiếng Sanskrit, trong đó “Sukh” có nghĩa là “dễ chịu” hoặc “thoải mái” đã đủ nói lên sự nhẹ nhàng và thư giãn của tư thế này.
Cách thực hiện
- Ngồi trên thảm hoặc đệm, giữ lưng thẳng, thả lỏng vai.
- Gập hai chân lại và bắt chéo nhẹ nhàng sao cho mỗi bàn chân đặt dưới đầu gối đối diện.
- Đặt hai tay lên đầu gối với lòng bàn tay ngửa theo ấn Jnana Mudra hoặc Dhyana Mudra.
Nhắm mắt, thư giãn toàn bộ cơ thể và tập trung vào hơi thở.
Nhìn chung, cho dù là ngồi thiền theo phương pháp nào cũng mang đến những giá trị đáng kể khi thiền định. Quan trọng là sự thoải mái trong tư thế để giúp phát huy tối đa những lợi ích, kích thích tuần hoàn và vào trạng thái thiền được tốt hơn.
Một số câu hỏi thường gặp về thiền
Thiền tuy mang đến nhiều lợi ích nhưng để thiền đúng cách thì lại ít người làm được. Dưới đây là những câu hỏi phổ biến mà nhiều cá nhân khi mới bước đầu thực hành thiền thường thắc mắc.
Ngồi thiền bị đau, ngứa: Có giải pháp nào không?
Việc ngồi thiền lâu bị đau hay ngứa là vấn đề thường gặp, đặc biệt hầu hết là những người mới tập thiền. Có giải pháp cho việc này, đó là hãy điều chỉnh lại tư thế, sử dụng đệm ngồi và thư giãn cơ thể. Khi gặp phải vấn đề, trước tiên hãy quan sát và nhận đinh trước vấn đề, không nên phản ứng ngay lập tức.
Có cần thiết phải thiền ở nơi yên tĩnh không?
Việc thiền ở đâu là điều không bắt buộc. Bạn có thể thực hành ở bất cứ đâu. Vậy tại sao phải chọn nơi yên tĩnh, điều bạn phải hiểu là, những nơi yên tĩnh giúp bạn dễ tập trung hơn. Vậy nhé!
Thiền chánh định và tà định có gì khác nhau?
Chánh định là kiểu thiền hành đúng phương pháp, việc thiền sẽ giúp nâng cao trí tuệ. Về Tà định là phương pháp thiền xuất phát với mục đích sai lầm, việc thiền này có thể gây ra tác dụng không mong muốn.
Thiền có bị tẩu hỏa nhập ma không?
Có nhưng rất hiếm xảy ra và việc bạn cần làm là thiền đúng cách, khi đó sẽ không gây ra tình trạng này. Nói cách khách, vấn đề này chỉ xảy ra khi người thực hành không có hướng dẫn đúng hoặc thiền quá mức mà không kiểm soát.
Kết luận
Tóm lại, thiền định được xem là một phương pháp tuyệt vời giúp cân bằng cơ thể và tâm trí, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe thể chất lẫn tinh thần và gần như không có tác dụng phụ. Nếu bạn chưa từng thử thiền, hãy bắt đầu ngay hôm nay để cảm nhận sự khác biệt!
Đặc biệt, trong tháng 3 này, TPY Academy sẽ tổ chức 3 chuyên đề yoga online, trong đó có Chuyên đề Thở thiền giúp bạn khai mở hơi thở, cải thiện sức khỏe tinh thần và thể chất. Đây sẽ là cơ hội tuyệt vời để bạn thực hành và nâng cao trải nghiệm thiền của mình. Đừng bỏ lỡ nhé!
